29 اردیبهشت 96 نخستین انتخابات را شاهد هستیم که در غیاب مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی که همواره یکی از تأثیرگذارترین شخصیتها در فضای انتخاباتی بود، برگزار میشود.
روزنامه ایران با فائزه هاشمی فرزند رئیس فقیدمجمع تشخیص مصلحت نظام درباره فضای اتخاباتی کشور گفت و گو کرده که در ادامه می آید.
خانم هاشمی! ثبتنام دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری به پایان رسید. ارزیابی شما از فضای انتخاباتی چیست؟ فکر میکنید رقابت اصلی بین چه گفتمانهایی خواهد بود و این گفتمانها چه ویژگیهای بارزی دارند؟
ثبت نام تمام شد؛ ولی مرحله بعدی زمانی است که کسانی به عنوان کاندیدا باقی میمانند و آن موقع میشود اظهارنظر واقعی کرد. در عین حال با توجه به شرایط فعلی به نظر میرسد که سه قطب اصلی وجود دارد که ویژگیهای آنها بصورت نسبی (و نه مطلق) و در مقایسه با یکدیگر را میشود اینگونه بیان کرد: 1-اصلاحطلبی به دنبال پیشرفت جامعه براساس معیارهای توسعه در زمینه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، حقوقی، فرهنگی و...تکثرگرایی، آزادیهای اساسی مثل آزادی بیان، حقوق بشر و...البته بگذریم از این که در این بخش نیز افرادی هستند که شاید به بعضی از این شاخصها اعتقاد داشته باشند و برخی را اعتنا نکنند، عقلانیت در این قطب جای خوبی دارد.
دوم: شعارگرایی، عوام فریبی و سیاستهای پوپولیستی. به نظر نمیرسد به توسعه اعتقادی داشته باشند، اعمال و صحبتهایی دارند که رأی جمع کنند و این مملکت را خراب کنند. مثل هشت سال دولت قبل که روی کار بودند و مخروبهای را تحویل آقای روحانی دادند و سومین قطب اصولگرایان هستند که همه چیز را برای خود میخواهند و دایره تنگ قدرت را برای خود دیده و میبینند. به جای آبادانی کشور و رفاه و آزادی برای مردم، منافع گروهی خود را دنبال میکنند، توسعه در چارچوب منافع آنها معنا مییابد. آنها فقط اسلام را میفهمند و البته عمل به اسلام نیز اگر منافعشان اجازه ندهد، ندارند.
در دقیقه نود ثبتنام کاندیداهای ریاست جمهوری شاهد ثبتنام اسحاق جهانگیری در کنار روحانی بودیم، شما با توجه به تعدد نامزدهای اصولگرا این تصمیم را چگونه ارزیابی میکنید؟
به نظرم استراتژی بسیار خوبی بود، تعدد کاندیداهای اصلاحطلب در هنگام مناظرهها کمک بزرگی به آقای روحانی خواهد بود که یک صدا در مقابل صداهای طرف مقابل که زیاد هم هستند نباشد، فرصت بیشتری برای بیان نظرات و برنامهها و...ایجاد میشود و در صورت نیاز جایگزین نیز میتواند باشد، قرار است در نهایت یک کاندیدای اصلاحطلب باقی بماند که آرا نیز شکسته نشود و یکجا و برای یک نفر بماند و آن یک نفر از نگاه ما آقای روحانی است که از ایشان قویاً حمایت می کنیم.
شما خصوصیات سه قطب را مورد اشاره قرار دادید. آنچه در جبهه اصولگرایان شاهدیم غیبت چهرههای شاخصی همچون ناطق نوری، علی لاریجانی و علی اکبر ولایتی در سازوکار انتخاباتی این مجموعه است. بخصوص که آنها از روحانی اعلام حمایت کردهاند. غیبت این چهرهها در برنامههای انتخاباتی اصولگرایان را چگونه ارزیابی میکنید.
نه تنها چهره شاخص ندارند، بلکه به نظر میرسد اتفاق هم ندارند و نمیتوانند به آن برسند. مگر دست غیبی کمک کند. یکی از دلایل عدم موفقیت آنها در انتخاباتهای بعد از سال 88 نیز نبودن اتحاد در این جبهه است. از بعدی میشود این گونه گفت که آنچنان عملکرد درست و قابل دفاع ندارند که چهرههای شاخصاین جبهه که عقلانیت بهتری دارند نیز قادر نیستند در کنار اینها باقی بمانند و یا این قدر دایره خود را تنگ و تنگتر کردهاند و میکنند و انحصار روزافزونی دارند که این افراد در این دایره دیگر نمیگنجند.
مرحوم آیتالله هاشمی پیشبینیهایی از آسیبهای مترتب بر شیوه مدیریت احمدینژاد داشتند که بسیاری از آنها به وقوع پیوست. به نظر شما احمدینژاد با چه هدفی دوباره نامزد شده است؟
می توانم بگویم حامیان اصلی احمدی نژاد اکنون چنان با کاندیدا شدن ایشان گیر افتادهاند که به نظر میرسد نه راه پس دارند و نه راه پیش. کاش قدری به هشدارهای آقای هاشمی که واقع بینانه بودن آنها روز به روز خود را بیشتر نشان میدهد و به منافع ملی و حقوق مردم توجه میکردند و از منافع شخصی و گروهی خود یک مقدار کوتاه میآمدند.
خانم هاشمی!امسال 29 اردیبهشت نخستین انتخابات بدون مرحوم هاشمی است که همواره یکی از تأثیرگذارترین شخصیتها در فضای انتخاباتی بودند. جای خالی هاشمی چگونه پر میشود؟
مردم با حضور فوق العاده و خودجوش خود در برنامههای مربوط به رحلت ایشان در سرتاسر کشور مثل تشییع پیکر، سوگواریها، مراسم یادبودها، بزرگداشتها و...در شهرها و روستاها که تاکنون هم ادامه دارد، نشان دادند که هر کدام یک هاشمی هستند و راه او را ادامه خواهند داد. این حضور با عزتِ مردم نشان میدهد که آنها همچنان از عقلانیت که مشی آقای هاشمی بود، دفاع خواهند کرد.
شما از جمله چهرههای مدافع حضور بیشتر بانوان در حوزههای اجتماعی و سیاسی و مدیریتی هستید. اگر بخواهیم کارنامه آقای روحانی و دولت ایشان را در این بخشها مورد ارزیابی قرار دهیم چطور میبینید؟
روند رو به رشد حضور زنان در مدیریتها و سایر حوزهها تا حدودی امیدوارکننده است. البته در ابتدای شروع به کار آقای روحانی کمتر قابل توجه بود و در این سال آخر به نظرم بهتر شده است.
با پیروزی احتمالی روحانی در انتخابات ریاست جمهوری 96 چه برنامههای دیگری را در حوزه زنان باید مد نظر قرار داد؟
انتظارمان این است که در صورت پیروزی ایشان این حرکت هم قویتر و هم گستردهتر ادامه یابد. انتظار دیگر اصلاح قوانین است که رفع تبعیضها و حل مشکلات زنان در یک مسیر نهادینه شده قرار بگیرد.